Diş teli lastiği, ortodontik tedavi gören hastalarda alt ve üst çeneyi birbirine düzgün temas ettirmek amacıyla kullanılan elastik bantlardır. Diş teli lastikleri, türüne göre değişiklik gösterse de genellikle oldukça küçük ve ince yapıdadırlar. Bu nedenle, hem takılması zor olabilir hem de hasta ağzını fazla açtığında lastiğin kopması söz konusu olabilir. Diş teli lastikleri elle oldukça zor takıldığı için diş hekimleri hastaya, lastiklerin daha kolay takılmasını sağlayan bir aparat verirler. Bu aparat sayesinde, diş hekiminin önerdiği şekilde lastikler çok zorlanmadan takılabilir.

Diş teli lastikleri esasen oldukça sağlam lastikler olmalarına rağmen bazı durumlarda kopmaları söz konusu olabilir. Hasta aşırı güldüğünde, yemek yerken lastiği çıkarmadığında diş teli lastiği kopabilir ve bu durum acı verici olabilir. Bu yüzden hem hasta lastiklerine dikkat etmeli hem de yemekten önce lastikleri çıkarmalı ve yemekten sonra eski lastikleri atıp yeni lastik takmalıdır. Yeni lastik takılmasının sebebi, hem lastiklerin zamanla gevşemesi hem de hijyen açısından değiştirilmesi gerektiğidir. Şimdi diş teli lastiğinin neden takıldığını inceleyelim.

Diş teli lastiği takılmasının ilk sebebi, hastanın tedaviden sonra dişlerini fonksiyonel olarak rahat kullanabilmesidir. Dişlerin fonksiyonel olarak rahat kullanılabilmesi için alt çene ve üst çenenin birbirleriyle iyi ilişkilendirilmesi gerekir. Yani alt çene ve üst çene arasında doğru temas sağlanmalıdır. Diğer bir sebep ise, diş telleri çıktıktan sonra dişlerin bozulmasını önlemektir. Bu oldukça önemlidir çünkü birçok hasta dişlerinin eski düzensiz haline döneceğinden korkar. Diş telleri çıktığında dişlerin yeni yerindeki konumunu koruması, komşu dişlerle olan ilişkisine bağlıdır. Yani diş teli tedavisinden sonra alt çene ve üst çene dişleri arasında mutlaka anahtar-kilit ilişkisi olmalıdır. Bu ilişki de diş teli lastikleri ile sağlanabilir. Dolayısıyla diş teli lastikleri düzenli takılırsa diş telleri çıktıktan sonra bozulma yaşanmayacaktır.

Günlük yaşamda yemek yerken veya içecek içerken diş teli lastiklerinin takılması mümkün değildir. Diş hekimleri, bu doğrultuda gerekli zaman payını çıkarmışlar ve hastalara günde 20 saat diş teli lastiği takmaları gerektiğini söylemişlerdir.

Diş teli lastikleri, kullanım alanlarına göre çeşitlenmiştir. Buradaki ölçüt, lastiklerin uzunluğu ve kalınlığıdır. Bu yüzden bu lastikler hastadan hastaya değişir. Dişin yapısı ve tel tedavisinin ihtiyacına göre lastiğin kalınlığı ve boyutları değişim gösterir. Bazen alt çene ve üst çene arasında bağ kuran lastiklerin kullanım şekli tamamen ihtiyaca göre değişir.

Diş teli lastikleri, kanguru diş teli lastikleri ve impala diş teli lastikleri olmak üzere iki türe ayrılır. Kanguru diş teli lastiklerini, impala türü ile karşılaştırdığımızda boyutlarının daha ince olduğunu görürüz. Kullanımı daha rahat olan bu lastiklerin günde 20 saat takılması gerekir. Impala diş lastikleri ise daha kalın ve kullanımı oldukça zor lastiklerdir. Ayrıca kalınlığından dolayı çeneye baskı yapacağından ağrı da yapabilir. Bu lastiklerin gece kullanımı daha uygundur.

** Diş teli lastiklerinin düzenli olarak değiştirilmesi hijyen açısından gereklidir.

Diş teli lastikleri, ortodontik tedavinin önemli bir parçasıdır ve doğru kullanım ile tedavinin başarısını artırır. Dişlerin fonksiyonel ve estetik olarak doğru konumda olması için bu lastiklerin düzenli ve doğru bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Hasta, diş hekiminden aldığı yönergeleri dikkatle takip ederek ve gerekli hijyen koşullarına uyarak tedavi sürecini en iyi şekilde yönetmelidir.